Zapewne wiesz, że matematykę zgłębia się m.in. po to, aby nauczyć się poprawnego rozumowania i wyciągania wniosków – przynajmniej tak powinno być w praktyce. Przyznasz chyba, że te „matematyczne” umiejętności mogą się bardzo przydać w wielu dziedzinach życia codziennego i warto je praktykować. Ale jak…?

W matematyce, rozumowania i wnioskowania uczymy się bardzo często na bazie twierdzeń – a te mogą być przeróżne.

Dziś chciałbym Cię zainteresować dwoma specyficznymi rodzajami twierdzeń: paradoksami oraz sofizmatami.

Brzmi groźnie – ale, naprawdę, nie ma powodów do obaw.

Paradoks i sofizmat są antonimami, czyli wyrazami o znaczeniu przeciwstawnym.

Już samo przebywanie w ich towarzystwie sprawi, że Twój mózg zacznie pracować na większych obrotach. A gdy się z nimi nieco zaprzyjaźnisz, pomogą Ci przyzwyczaić Twój mózg do logicznego myślenia, lepszego rozumowania i wyciągania trafniejszych wniosków – również w dziedzinach nie związanych z matematyką.

Paradoks to stwierdzenie, w którym rozumowanie jest prawdziwe i prowadzi do prawdziwej tezy, choć  teza ta wydaje się być zaskakująca i sprzeczna z intuicją, a nawet błędna. Dlatego często, w przypadku paradoksu, jesteśmy skłonni sądzić, że coś tu „śmierdzi” – czyli, że mamy jakiś błąd w rozumowaniu. A to oczywiście nie prawda – wszystko jest ok.

Sofizmat zaś, to stwierdzenie zawierające fałszywe rozumowanie i prowadzące zazwyczaj do fałszywej tezy, choć samo rozumowanie wydaje się nam poprawne i w pierwszej chwili bardzo ciężko spostrzec jakikolwiek błąd.

Obejrzyj poniższe filmiki i zobacz na przykładach, że temat paradoksów i sofizmatów jest całkiem zjadliwy, nawet dla przeciętnego Kowalskiego – niematematyka.

Ba! Temat ten jest czasem nawet nieco zabawny…

Jarosław Bigos